Meditasyonun Psikolojik Faydaları - Konular

Psikolojide meditasyon

Meditasyon kadim bir gelenekten gelen en eski psikolojik uygulamalardandır. Meditasyon Latincede ‘derin düşünme’  anlamına gelmektedir. Sadece sessizce oturmadan ibaret olmayan bu teknikte kişi zihniyle baş başa kalmayı hedeflemektedir. Meditasyon bir çok farklı kültüre ve farklı dinlere etki etmiştir. Budizm’de, Taoizm’de, İslamiyet’te meditasyon benzeri uygulamalar yer almaktadır. Ayrıca farklı mezhepler de çeşitli meditasyon teknikleri uygulamaktadır. Farklı inanışlarda meditasyon bir arınma ve derin içsel huzura kavuşma amaçlı kullanılmaktadır.

Meditasyon genel inanışta farklı amaçlarla kullanılmaktadır. Dini içerikle bir ibadet gibi yorumlanabilmektedir. Antik Yunan uygulamalarında tedavi amaçlı kullanılmıştır. Mistik inanışlar meditasyonu kendisine yakın bulmuştur. Meditasyonun amacı dinlerden ve kültürlerden bağımsız olarak farklı bir anlayış biçimine kavuşmaktır. Düzenli meditasyon etkinlikleri yapıldığında kişinin dünyayı algılama biçimi, etrafında olan bitenleri yorumlama şekli genişler ve değişir.meditasyon dünya, nesneler ve insanlarla ilişkilerimizi artırır.

Meditasyon teknikleri oldukça fazladır. Geleneksel olarak 3 yöntemden bahsedilir. Konsantrasyon olarak bilinen ilk teknikte zihin bir şeye odaklanır. Odaklanılan şey bir nesne değil bir düşünce, bir duygu gibi soyut şeylerdir. Kişi beden duyumlarına da odaklanabilir. Zihin bu odak etrafında serbest bırakılır bu sayede derinleşme yaşanır. Zihin akışı bozacak farklı konulara geçtiğinde kişi kendisini geri getirir ve derinleşmeyi artırır. Gözler kapalıdır ve hafif bir müzik işliğinde yapılır. Bilinç ayrılması denilen diğer teknikte herhangi bir odak yoktur. Kişi olan bitene sessiz bir gözlemcidir. Tarafsız durarak olan biteni izler. Bu şekilde çevrede yaşananların derinliğindeki anlamı fark eder. Diğer teknik olan Transandantal meditasyon ise daha soyut bir tekniktir. Meditasyonun başlaması kişinin kendi hızında mümkündür. Kişi herhangi bir şeye odaklanmaz yada gözlemlemez. Derinleşme ansızın başlar. Bunların yanında farklı türde meditasyonlar da geliştirilmiştir. Aktif meditasyon, yoga, dövüş sanatlarında meditasyon gibi çok yönlü uygulamalar vardır. Modern zamanlarda ise dansla, şiirle, müzikle meditasyon uygulamaları yapılmaktadır.

Meditasyona devam edebilmek

Mobil meditasyon uygulamaları üzerinde yapılan bir araştırmada bu uygulamalara üye olan kişilerin yüzde 60’ı uygulamayı bıraktığı bulundu. 2600 civarında katılımcıyla yapılan bu araştırmada katılımcıların yüzde 17si uygulamayı sadece 1 kere kullanmıştır. Yıl boyu kullanmaya devam eden kişiler ise 3 günde bir 4 dakika kullanmıştır. Spor, yoga, farklı kurslardaki devam oranları da benzerlik göstermektedir.

Yeni bir alışkanlık kazanmak çoğu zaman zorlayıcıdır. Meditasyon gibi uygulamaların faydasını görmek biraz zaman alabilir.  Peki bir aktivitede yada yeni başladığımız herhangi bir etkinlikte devam etmeyi nasıl başarırız. Birlikte bakalım.

Kısa sürelerle başlayın

Meditasyon, spor gibi aktiviteler, başta ilgi uyandırıcıdır. Başlangıçta uzun süreler yapma isteği oluşturur. Bu sayede hızlıca fayda göreceğimiz yanılgısına kapılırız. Kısa sürelerle başlamak bizi bu yanılgıdan çıkaracaktır. Ayrıca duyduğumuz ilginin zamana yayılmasını da sağlamış oluruz.etkinliğin kısa periyodlarla yapılması üstümüzde baskı hissetmemizi de engeller.

Zaman planlaması yapın

Etkinlikleri için takvim oluşturmak ve ayıracağınız zamanı planlamak etkinliğe takılımınızı artırır. Meditasyonu yada sporu takviminize eklemek bu etkinliklerin rutininiz haline gelmesine yardımcı olacaktır. Artık gününüzün doğal bir parçası olacaktır. Rahatlatıcı aktivitelerin zamanını belirlerken gün içinde stresinizin arttığı zamanları tercih etmelisiniz. Bu sayede etkisini artırmış olacaksınız. Genelde endişeli ve karamsar uyanıyorsanız, sabah rutininize meditasyon eklemek işlevsel olacaktır.

Yeni alışkanlıkları eskilerine bağlayın

Meditasyon, spor gibi yeni bir alışkanlık edinirken bunları eski günlük rutinlerinize bağlayın. İşten döndüğünüzde yaptığınız rutine (temizlik, yemek, oyun) yeni edinmek istediğiniz aktiviteleri eklediğinizde bu alışkanlık daha kalındı ve uygulanabilir olacaktır.

Anında sonuç beklentilerinden vazgeçin

Yeni bir alışkanlığın edinilmesi kadar sonuç alınması da zaman alır. Spora başladığımızda bir anda görülür değişikler ararız. Yada meditasyona başladığımız anda dünyayı algılama şeklimizin değişmesini daha rahat bir insan olmayı umarız. Bu beklentiler gerçekliğe çok uygun görünmüyor. Bir alışkanlıktan ısrarımız onu ne kadar istediğimizle de alakalıdır. Daha süreç odaklı düşünmek, yaparken zevk almak ve sonuçtan çok geçirilen zamandan keyif duymak yeni alışkanlığın kalıcılığını artıracaktır.

Farklı alternatifler olduğunu unutmayın

Yeni bir hobi edinme aşamasında başarısız olmak moral bozucu olabilir. Her etkinliğin herkes için uygun olmadığını hatırlamak gerekir. Hatta bazı uygulamalar kişiye zarar bile verebilir. Kendinizi zorlanmış hissettiğinizde ısrarcı olmayın. Farklı türlerde meditasyonlara yada spor türlerine geçebilirsiniz. Doğada yürümek, müzik çalmak yada dinlemek, dans etmek, oyun oynamak herkes için eğlenceli gibi görünse de bazı kişiler için tercih edilmez. Meditasyon türleri de böyledir. Herkes için her tür uygun değildir.

Yargılayıcı olmayın

Yeni edinilen aktivitelerin bırakılmasının sebeplerinden biri de kendimize ve yaptığımız aktiviteye dönük eleştirici tarafımızdır. Yeni yapılan şeyler günlük rutinimizi değiştirir. Bu durumlarda bir şeylerin değişmesini istemeyen tarafımız devreye girer ve sabitliği korumaya çalışır. Sabitliği korumak için yeni aktivitenin hiçbir işe yaramadığını, sadece zaman kaybını olduğunu bize düşündürür. Yeni aktivitenin kabülünü zorlaştırır. Bazen üstüne düşünmeden sadece yapmaya devam etmek daha faydalıdır.

Eğer bırakırsanız geri dönebileceğinizi unutmayın

Bazı durumlarda kişi belli bir süre yeni etkinliğini yapmadığında artık geri başlayamacağını düşünür. Başlasa da eskisi gibi olmayacağı inancına kapılır. Yeni etkinliklerin bitmesinin önemli bir sebebi budur. Biten bir aktiviteye her zaman için dönebilirsiniz ve çoğu zaman eskisinden daha iyi olur.

Etkinliğinizi dijital bir detoksa çevirin

Yeni etkinliğinizi sosyal medya ve telefondan uzaklaştırın. Etkinliğinizin bölünmesine engel olarak daha fazla anda olmayı ve daha fazla verim almayı sağlayın. Meditasyon gibi aktivitelerde zihin kendi kendine kalır ve bundan bazen kurtulmak ister. Sosyal medya bu büyüyü bozacaktır. Sosyal medyadan uzaklaşmak aktivitelerde derinliği artırır. Ayrıca aktivitenize böyle bir ayrıcalık sunmak rutininizde öne çıkan bir yerde olmasını sağlayacaktır.